Dự phòng lây truyền, khống chế ca nhiễm HIV/AIDS mới
Giảm số ca nhiễm mới
Qua đánh giá, 5 năm gần đây, mỗi năm số bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS mới đều giảm từ 20-30 người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, số ca mắc mới qua đường nghiện chích giảm rõ rệt. Tỉnh được Cục Phòng chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) đánh giá là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về khống chế, dự phòng lây nhiễm căn bệnh thế kỷ. Theo bác sĩ Trần Xuân Thanh, Trưởng khoa HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh), cùng với đẩy mạnh tuyên truyền, vận động toàn dân phòng, chống căn bệnh thế kỷ, cơ quan chuyên môn tập trung cao can thiệp giảm tác hại bằng điều trị kháng virus cho người nhiễm và điều trị dự phòng (PrEP) ngăn ngừa lây nhiễm cho đối tượng nguy cơ cao.
![]() |
Khám sức khỏe định kỳ cho người nhiễm HIV tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. |
Hiện nay, Bắc Giang có 5 phòng khám ngoại trú điều trị HIV/AIDS thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh; Bệnh viện Đa khoa tỉnh; Trung tâm Y tế huyện Tân Yên, Lục Ngạn, Lạng Giang. Trong đó, Phòng khám thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh có đông bệnh nhân nhất với 639 người, trong đó 26 bệnh nhân nhi. Hai trường hợp nhỏ tuổi nhất đều sinh năm 2006 và bị lây nhiễm từ người thân. Không chỉ tư vấn, điều trị cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh, đơn vị còn thu hút người bệnh ở các tỉnh lân cận như: Lạng Sơn, Bắc Ninh, Hải Dương.
Nhờ được xét nghiệm, phát hiện sớm, tư vấn và điều trị kịp thời, nhiều bệnh nhân đã ổn định tâm lý, sức khỏe tiến triển tốt, tự tin trở lại lao động, sản xuất, sinh hoạt bình thường. Bệnh nhân D.V.A ở xã Thái Sơn (Hiệp Hòa) chia sẻ: “Sau khi phát hiện bị nhiễm HIV, tôi đã đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để được tư vấn điều trị và các biện pháp phòng tránh cho người thân trong gia đình. Được phát hiện sớm, bản thân tôi luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, nhất là việc dùng thuốc nên những lần xét nghiệm gần đây tải lượng virus trong máu ở mức thấp. Tôi chưa mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, sức khỏe ổn định, hằng ngày vẫn đi lái xe để bảo đảm cuộc sống”.
Được biết, mỗi tháng bệnh nhân đến khám và lấy thuốc một lần. Trường hợp chưa mắc các bệnh đồng nhiễm, sử dụng thuốc đều đặn cả năm mới phải xét nghiệm đánh giá tình trạng bệnh. Người có diễn biến suy giảm miễn dịch sẽ được chỉ định xét nghiệm đánh giá tải lượng virus 3 tháng một lần và sử dụng phác đồ ức chế virus phù hợp.
Hiểu đúng về căn bệnh, vượt lên sự mặc cảm, phần lớn bệnh nhân tuân thủ phác đồ điều trị đều khỏe mạnh bình thường mà không nguy kịch và đáng lo ngại như nhiều căn bệnh truyền nhiễm khác. Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Hương, Khoa Khám bệnh (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) cho biết: Điều trị ARV ổn định, khi tải lượng virus về dưới ngưỡng, bệnh nhân sống khỏe mạnh bình thường. Nhiều người nhiễm HIV vài chục năm vẫn duy trì sức khỏe ổn định.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, đến tháng 11/2021, Bắc Giang có 2.134 người nhiễm HIV/AIDS còn sống. Riêng từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh phát hiện 69 ca bệnh, trong đó có 1 trẻ em. Hiện có gần 88% người nhiễm HIV/AIDS được điều trị theo phác đồ kháng virus (ARV). |
Trong số bệnh nhân đang điều trị tại đây có 16 trường hợp từ 60 tuổi trở lên, cao tuổi nhất là bà N.T.L (86 tuổi) ở xã Ngọc Vân (Tân Yên). Điều phấn khởi nhất là sau khi điều trị ARV về dưới ngưỡng phát hiện, người bệnh không làm lây nhiễm cho bạn tình quan hệ tình dục. Qua rà soát sơ bộ có 58 cặp vợ chồng “trái dấu” (một người nhiễm và một người không nhiễm HIV) được điều trị ARV và dự phòng phơi nhiễm có sức khỏe bình thường, sinh con khỏe mạnh. Hiện toàn tỉnh có 98% bệnh nhân đang điều trị ARV có nồng độ virus đạt ngưỡng này (từ 200 bản sao virus/ml máu trở xuống).
Điều trị dự phòng hiệu quả
Bên cạnh công tác điều trị cho người nhiễm HIV, từ tháng 8/2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh triển khai dịch vụ dự phòng cho người chưa nhiễm, đối tượng nguy cơ cao như: Người nghiện chích, phụ nữ bán dâm, quan hệ tình dục đồng giới, cặp vợ chồng có một người nhiễm. Hiện toàn tỉnh có 63 người điều trị dự phòng căn bệnh thế kỷ, trong đó tập trung nhiều ở nhóm đồng tính nam. Theo rà soát sơ bộ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trên địa bàn tỉnh có khoảng 2 nghìn người đồng tính nam. Tham gia điều trị dự phòng, các đối tượng được sử dụng thuốc miễn phí từ sự hỗ trợ của Dự án quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS.
Bắc Giang là một trong 27 tỉnh, TP trên toàn quốc đang cung cấp dịch vụ dự phòng cho người chưa nhiễm, đối tượng nguy cơ cao này. Điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) có khả năng giảm 90% nguy cơ lây nhiễm HIV đối với nhóm người nguy cơ cao. Tuy nhiên, các bác sĩ nhấn mạnh đây không phải vắc-xin phòng bệnh mà là loại thuốc sử dụng hằng ngày để ngăn ngừa lây nhiễm HIV và sẽ mất hiệu lực khi ngừng thuốc.
Thời điểm này, các cơ sở điều trị HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh liên tục khan hiếm thuốc ARV do tình hình dịch bệnh trên thế giới diễn biến phức tạp làm chậm quá trình sản xuất, vận chuyển thuốc và nguyên liệu sản xuất dược phẩm. Để bệnh nhân không bị gián đoạn điều trị, các cơ sở y tế bố trí cấp thuốc định kỳ cho người bệnh trong thời gian ngắn hơn.
Ông Từ Quốc Hiệu, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Trong thời gian tới, ngành Y tế tỉnh phối hợp với các huyện, TP tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, chủ động dự phòng lây nhiễm, không phân biệt đối xử với người bệnh. Khuyến khích người dân thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, thực hiện xét nghiệm sớm để nắm được tình trạng sức khỏe, có phương án điều trị kịp thời khi mắc bệnh.
Ý kiến bạn đọc (0)