Tăng hiệu quả giám sát qua các phiên giải trình
Lựa chọn những vấn đề nổi cộm
Đưa ra giải trình thường là các vấn đề nóng, phức tạp được đông đảo cử tri quan tâm (có thể là những trì trệ, yếu kém kéo dài chậm được khắc phục thì giải trình để thấy rõ nguyên nhân và trách nhiệm của từng cơ quan, từng cấp để có hướng khắc phục.
![]() |
Ông Vương Tuấn Nghĩa, Giám đốc Sở Xây dựng giải trình về trách nhiệm quản lý của Sở đối với hoạt động kinh doanh nhà trọ trên địa bàn tỉnh. |
Có thể là những vấn đề mới nổi lên, hiện có quan điểm, nhận thức khác nhau và chưa có giải pháp xử lý thỏa đáng… thì giải trình để làm rõ, các cơ quan liên quan cùng đánh giá đầy đủ, khách quan đi đến thống nhất nhận thức và xác định giải pháp xử lý thích đáng, đồng bộ, tạo cơ sở để phối phợp giải quyết tốt các tồn tại).
Nội dung chất vấn, giải trình thời gian qua tập trung chủ yếu vào những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương thuộc các lĩnh vực từ kinh tế, văn hóa, xã hội đến tư pháp như: Công tác thi hành án dân sự liên quan đến lĩnh vực tín dụng ngân hàng; về hoạt động cho thuê và thuê lại nhà xưởng đối với các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh; việc quản lý, sử dụng kinh phí thực hiện nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao khoa học công nghệ và nhân rộng các mô hình phát triển sản xuất nông nghiệp; một số vấn đề trong thực hiện thu, quản lý, sử dụng các khoản thu thỏa thuận và tự nguyện trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập.
Về việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với một số tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được thuê đất, thuê mặt nước; giải trình về kết quả cung ứng, thanh toán xi măng và đầu tư xây dựng đường giao thông nông thôn; về trách nhiệm và giải pháp khắc phục những tồn tại trong quản lý, đầu tư, vận hành, khai thác một số công trình nước sạch tập trung trên địa bàn tỉnh; kết quả thực hiện Đề án phát triển trường THCS trọng điểm chất lượng cao; tình hình, kết quả thực hiện các quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo do Chủ tịch UBND tỉnh ban hành; về quản lý, bảo tồn các di tích đã được xếp hạng trên địa bàn tỉnh…
Đánh giá của Thường trực HĐND tỉnh cho thấy, hoạt động giải trình đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề, kiến nghị chỉ rõ trách nhiệm và đưa ra các giải pháp nhằm khắc phục, tháo gỡ khó khăn. Các vấn đề đã yêu cầu giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh có tác động tích cực đối với các cơ quan quản lý trong tỉnh, tạo ra sự thay đổi nhất định trong tư duy nhận thức và thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước đối với lĩnh vực được pháp luật trao quyền.
Mới đây nhất, tháng 9/2021, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức phiên giải trình về công tác quản lý nhà trọ trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Ông Vũ Tấn Cường, Phó Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh cho biết Thường trực HĐND tỉnh lựa chọn đưa ra giải trình nội dung này xuất phát từ thực tế đợt dịch bùng phát mạnh tại các khu công nghiệp của tỉnh tháng 5, tháng 6 vừa qua đã bộc lộ những bất cập, khó khăn trong công tác quản lý cũng như chất lượng nhà trọ công nhân, trong đó có vấn đề an toàn dịch bệnh, phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh môi trường ảnh hưởng đến chất lượng sống của người thuê trọ.
Thường trực HĐND tỉnh đã giao cho Ban nghiên cứu, khảo sát, nắm bắt tình hình thực tế tại một số địa phương có hoạt động kinh doanh nhà trọ, đưa vấn đề này ra giải trình tại phiên họp tháng 9/2021. Sau phiên họp, Thường trực HĐND tỉnh đã ban hành kết luận, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo một số sở, ngành, UBND các huyện, TP, chính quyền cơ sở kiểm điểm nghiêm túc việc thực hiện các quy định liên quan; tổng rà soát, đánh giá công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh nhà trọ, kịp thời có biện pháp khắc phục những hạn chế để làm tốt công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này trên địa bàn tỉnh.
Chú trọng thực hiện kết luận sau giải trình
Từ năm 2016 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 10 phiên giải trình với 18 nội dung tại các phiên họp hằng tháng. Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành cho biết: Nâng cao chất lượng, hiệu quả các phiên giải trình tiếp tục là một nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026.
Kinh nghiệm cho thấy, hiệu quả của các phiên chất vấn, giải trình bắt đầu từ việc lựa chọn nhóm vấn đề đưa ra chất vấn, giải trình; quá trình chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng cho phiên chất vấn của các ban, Văn phòng HĐND tỉnh và sự tham gia nhiệt tình, trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh; đặc biệt là vai trò điều hành của người chủ trì phiên chất vấn, giải trình giúp nhận diện vấn đề một cách sâu sắc, đồng thời gợi ý những giải pháp thiết thực để giải quyết khó khăn, vướng mắc đối với nhóm vấn đề đưa ra chất vấn, giải trình.
Sau mỗi phiên chất vấn, giải trình, Thường trực HĐND tỉnh đều ra thông báo kết luận hoặc ra nghị quyết về các nội dung chất vấn nếu thấy cần thiết, đồng thời phân công các Ban HĐND theo dõi, đôn đốc; khi cần thiết có thể tổ chức giám sát việc thực hiện lời hứa của UBND tỉnh và các cơ quan chức năng, thông báo kết quả thực hiện cho người chất vấn và báo cáo với HĐND tỉnh kết quả thực hiện lời hứa đó.
Nội dung giải trình được xem xét, lựa chọn trên cơ sở kết quả giám sát, khảo sát của Thường trực HĐND tỉnh, các ban, tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh và qua các kênh thông tin khác (ý kiến, kiến nghị của cử tri, từ phương tiện thông tin đại chúng…). Khi đã lựa chọn được chủ đề cần giải trình, tùy từng lĩnh vực, Văn phòng HĐND tỉnh sẽ tham mưu cho Thường trực HĐND tỉnh giao cho các ban của HĐND tiến hành nghiên cứu, thu thập thông tin, tổ chức khảo sát...
Từ đó đề xuất các nội dung cụ thể, lựa chọn các ngành, các cá nhân liên quan đến nội dung cần giải trình. Kết thúc phiên giải trình thường có thông báo kết luận của Thường trực HĐND tỉnh trong đó tổng hợp về tình hình của vấn đề giải trình, những tồn tại hạn chế và nguyên nhân, những kiến nghị, yêu cầu để các cơ quan, đơn vị và cá nhân biết và tổ chức thực hiện.
Văn phòng HĐND tỉnh được giao theo dõi, đôn đốc thực hiện các kiến nghị và báo cáo Thường trực, các ban, đồng thời tham mưu, đề xuất phương án giải quyết đối với các kiến nghị chưa được giải quyết hoặc giải quyết chưa đầy đủ để các kiến nghị được thực hiện nghiêm túc.
Từ thực tiễn và kết quả tổ chức hoạt động giải trình cho thấy, thông qua tổ chức giải trình và thực hiện giám sát chuyên đề, chất lượng phiên họp hằng tháng của Thường trực HĐND được nâng cao; vai trò của Thường trực HĐND và các ban thể hiện rõ nét; chất lượng, hiệu quả hoạt động nâng lên rõ rệt. Đồng thời thể hiện được vai trò, trách nhiệm của từng bộ phận thuộc HĐND trong bộ máy chính quyền, đóng góp vào sự ổn định và phát triển tại địa phương.
Kim Hiếu
Ý kiến bạn đọc (0)