Sửa đổi hương ước, quy ước: Sát thực tiễn, đúng quy định pháp luật
Phát huy giá trị hương ước
Những ngày cuối năm, đến thôn Ngọc Lâm, xã Lãng Sơn (Yên Dũng), nhiều người không khỏi bất ngờ với khung cảnh làng quê thay da đổi thịt. Từng con đường dẫn vào thôn đều được trải bê tông láng mịn, không rác thải. Năm 2018, thôn khánh thành nhà văn hóa hơn 1 tỷ đồng và bê tông hóa khoảng 1 km đường giao thông nông thôn, trong đó 70% nguồn kinh phí do vận động xã hội hóa. Đó là kết quả việc thực hiện quy định trong bản hương ước đã sửa đổi về xây dựng cơ sở vật chất cộng đồng, vệ sinh môi trường.
![]() |
Đại diện các đoàn thể thôn Ngọc Lâm, xã Lãng Sơn (Yên Dũng) trao đổi về việc sửa đổi hương ước. |
Theo ông Hoàng Thanh Bình, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Ngọc Lâm, từ năm 1996, thôn đã xây dựng bản quy ước, tiếp đó sửa đổi, bổ sung 3 lần. Sau mỗi lần chỉnh sửa, bản “lệ làng” đầy đủ hơn, bảo đảm phù hợp với quy định của nhà nước. Vừa qua, thôn cũng điều chỉnh quy ước để phù hợp với quyết định 22/2018/QĐ-TTg ngày 8-5-2018 của Thủ tướng Chính phủ. Bản quy ước mới giảm 3 điều, bỏ đi quy định về các khoản phí, lệ phí cố định; bổ sung nội dung về đăng ký, quản lý hộ tịch. Ví như, tại mục 3, điều 10 - Đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội nêu: Hộ gia đình có người lạ lưu trú qua đêm cần báo với Trưởng thôn, nếu không báo trước có vụ việc đáng tiếc xảy ra, gia đình phải chịu trách nhiệm.
Tại xã Quý Sơn (Lục Ngạn), việc bổ sung, sửa đổi quy ước đã cơ bản hoàn thành. Xã có 16/27 thôn có hơn 50% dân số là người dân tộc thiểu số (Sán Dìu, Hoa, Tày, Nùng). Vì vậy, việc sửa đổi quy ước bảo đảm giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phù hợp với đặc điểm tình hình của cộng đồng dân cư được chú ý nhất. Từ đầu tháng 9, UBND xã chỉ đạo các ban quản lý thôn tổ chức rà soát, chỉnh sửa một số nội dung không còn phù hợp. Ở địa phương từng xuất hiện tình trạng tuyên truyền mê tín dị đoan, gây ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự. Vì vậy, ở hầu hết các bản hương ước mới đều quy định: “Các sinh hoạt văn hóa tâm linh, thờ cúng phải phù hợp với phong tục tập quán, phát huy truyền thống văn hóa. Không được lợi dụng sinh hoạt văn hóa tâm linh để hoạt động mê tín dị đoan”.
![]() |
Người dân xã Lãng Sơn (Yên Dũng) chơi bóng chuyền hơi. |
Bám sát thực tiễn, kịp thời sửa đổi
Đầu tháng 5-2018, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định 22/2018/QĐ-TTg về xây dựng, thực hiện quy ước áp dụng đối với cộng đồng dân cư thôn, làng và cấp tương đương. Theo quyết định này, việc xây dựng hương ước nhằm phát huy vai trò tự quản của cộng đồng dân cư; giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp. Quy ước được xây dựng trên nguyên tắc như: Phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; đạo đức xã hội; tự nguyện, trên cơ sở thỏa thuận, thống nhất. Đặc biệt, không vi phạm quyền con người, quyền công dân, bảo đảm bình đẳng giới.
Từ tháng 9 -2018 đến nay, các địa phương đang tích cực rà soát, chỉnh sửa, bổ sung quy ước, hương ước. Toàn tỉnh tổ chức khoảng 5 lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ xây dựng hương ước, quy ước cho cán bộ văn hóa xã, trưởng thôn, bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát hành 5,6 nghìn cuốn tài liệu về xây dựng hương ước, quy ước. Đến nay, hai huyện Lục Ngạn và Yên Dũng đã hoàn thành rà soát, chỉnh sửa, bổ sung theo hướng dẫn; các huyện còn lại tiếp tục rà soát, hoàn chỉnh. Theo đại diện Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Yên Dũng, kinh nghiệm sửa đổi quy ước cần thực hiện đồng bộ từ thôn, khu phố đến xã, thị trấn; phát huy vai trò của các đoàn thể như: Hội Người cao tuổi, Cựu chiến binh, Phụ nữ, Đoàn thanh niên.
Theo ông Hà Ngọc Luyện, Trưởng Phòng Xây dựng Nếp sống Văn hóa và Gia đình (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch), các địa phương căn cứ một số tài liệu, văn bản hướng dẫn cần thực hiện bảo đảm dân chủ, vì lợi ích của tập thể. Theo đó, ở mỗi địa phương cần tổ chức sửa đổi theo các bước: Họp dân, lấy ý kiến, thống nhất... Mỗi địa phương có đặc thù khác nhau cần lưu ý những nội dung quy ước phù hợp, tránh rập khuôn, sao chép.
Tuyết Mai
Ý kiến bạn đọc (0)