Quản lý, sử dụng hiệu quả thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở
Hơn 99% thôn, bản, tổ dân phố có nhà văn hóa
Hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM), các thiết chế VHTT ở cơ sở ngày càng được quan tâm đầu tư. Hiện toàn tỉnh có 2.112/2.128 thôn, bản, tổ dân phố có nhà văn hóa (NVH), đạt tỷ lệ 99,2%; có 575 sân bóng đá, 338 sân bóng chuyền, 248 nhà tập luyện thể thao có mái che, cơ bản đáp ứng được hoạt động của hơn 5 nghìn câu lạc bộ, đội văn nghệ quần chúng, thể thao. Qua đó người dân ngày càng có điều kiện tham gia vào các hoạt động sinh hoạt văn hóa cộng đồng, rèn luyện sức khỏe, nâng cao đời sống tinh thần.
![]() |
Khu trung tâm văn hóa, thể thao thôn An Phú, xã Cương Sơn (Lục Nam) được đầu tư khang trang. |
Đơn cử như tại TP Bắc Giang đã hỗ trợ 100% kinh phí xây mới NVH, khu thể thao phường, xã; hỗ trợ xây mới và sửa chữa NVH thôn, tổ dân phố 95% tổng giá trị quyết toán công trình (không quá 3,5 tỷ đồng/NVH, không quá 2 tỷ đồng/sân thể thao). Ở huyện Việt Yên, 3 năm qua, huyện đã huy động gần 200 tỷ đồng đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp hệ thống thiết chế VHTT cấp huyện, cấp xã.
Ông Thân Văn Thuần, Phó Chủ tịch UBND huyện thông tin: “100% thôn, tổ dân phố có NVH kèm theo các công trình phụ trợ như khuôn viên, nhà để xe, nhà vệ sinh; 96 thôn có sân vận động độc lập. Một số thôn, tổ dân phố đã đóng góp kinh phí để cải tạo, xây dựng sân bóng đá nhân tạo, có hệ thống điện chiếu sáng để nhân dân tham gia các hoạt động vào buổi tối”. Việc tổ chức hoạt động tại các thiết chế VHTT đã tác động tích cực đến chất lượng hoạt động của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, chương trình xây dựng NTM, văn minh đô thị.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý các thiết chế VHTT vẫn còn có những khó khăn, vướng mắc. Để làm rõ những hạn chế và đưa ra kiến nghị, đề xuất với các cấp có thẩm quyền, HĐND tỉnh đã tiến hành giám sát chuyên đề về nội dung này.
Ông Hà Văn Bé, Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND tỉnh cho biết, Đoàn giám sát đã trực tiếp giám sát một số thiết chế VHTT cấp xã ở các huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Hiệp Hòa, Việt Yên và TP Bắc Giang. Đồng thời, làm việc với các sở, ngành liên quan. Qua giám sát cho thấy, việc đầu tư xây dựng hệ thống VHTT còn chưa đồng đều giữa các địa phương, vùng miền, nhất là vùng xuôi với vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh. Một số thiết chế xuống cấp không đáp ứng được yêu cầu, nhu cầu của nhân dân song chưa có biện pháp cải tạo, nâng cấp hoặc xây mới; việc huy động xã hội hóa cho lĩnh vực này chưa được nhiều...
Sớm khắc phục hạn chế
Thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trên địa bàn tỉnh hiện còn 4 xã, phường chưa có NVH gồm: Sa Lý, Kiên Lao (cùng huyện Lục Ngạn); Dương Hưu, huyện Sơn Động (đang xây dựng) và phường Xương Giang (TP Bắc Giang); 16 thôn, bản chưa có NVH; 414 NVH thôn chưa đạt tiêu chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trên địa bàn tỉnh hiện còn 4 xã, phường chưa có NVH gồm: Sa Lý, Kiên Lao (cùng huyện Lục Ngạn); Dương Hưu, huyện Sơn Động (đang xây dựng) và phường Xương Giang (TP Bắc Giang); 16 thôn, bản chưa có NVH; 414 NVH thôn chưa đạt tiêu chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. |
Toàn tỉnh có 205/209 NVH cấp xã (chiếm 98,1%) nhưng chỉ có 59 xã, phường, thị trấn có thư viện xã (chiếm 28%). Hoạt động của các tủ sách pháp luật còn mang tính hình thức, chưa thực sự phát huy hiệu quả. Để bảo đảm tiêu chí về đích xây dựng NTM, các địa phương chủ yếu quan tâm bố trí kinh phí cho việc xây dựng, nâng cấp NVH, còn việc trang bị cơ sở vật chất chủ yếu là huy động xã hội hóa.
Bà Lê Thị Lan, Phó Chủ tịch UBND xã Thường Thắng (Hiệp Hòa) chia sẻ: “Kinh phí đầu tư xây dựng các thiết chế VHTT ở thôn chủ yếu từ nguồn đóng góp của nhân dân nên còn thiếu và chưa đồng bộ. Xã còn 3 thôn chưa có sân vận động độc lập vẫn phải sử dụng chung với các thôn khác. Mới có 2/6 thôn có sân vận động được trang bị đầy đủ các dụng cụ tập luyện thể dục, thể thao. Hầu hết các sân đều chưa xây được tường bao xung quanh”.
Về công tác quản lý các thiết chế VHTT cơ sở, đối với NVH, khu thể thao cấp xã hầu hết đều giao cho cán bộ văn hóa hoặc cán bộ đoàn thanh niên kiêm nhiệm quản lý, không có phụ cấp. Hoạt động của các NVH tại các thôn, bản, tổ dân phố hiện nay đều không có kinh phí hỗ trợ từ ngân sách, chủ yếu là tự quản. Có nơi giao cho bí thư chi bộ, trưởng thôn quản lý trên tinh thần tự nguyện. Để có kinh phí cho hoạt động chung, một số thôn, tổ dân phố cho thuê NVH để tổ chức hội nghị, đám cưới. Ở các thôn, tổ dân phố sau sáp nhập có từ 2-3 NVH, tuy nhiên NVH cũ diện tích cũng như quy mô nhỏ hẹp không đáp ứng được nhu cầu sử dụng khi số lượng dân cư tăng.
Ông Đỗ Quốc Hân, Bí thư Chi bộ thôn Đọ, xã Nghĩa Phương (Lục Nam) chia sẻ: “Sau sáp nhập, thôn có hơn 200 hộ dân, NVH thôn được xây dựng từ 30 năm trước nên dù đã được tu sửa lại nhưng khuôn viên, cơ sở vật chất bên trong như bàn ghế, tăng âm loa đài, dụng cụ thể thao ngoài trời vẫn còn thiếu và chưa đồng bộ. NVH chỉ mở cửa khi họp dân hoặc tổ chức hoạt động vào dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn”.
Từ thực tiễn giám sát ở các địa phương, Đoàn giám sát HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo rà soát, đánh giá thực trạng, có lộ trình cụ thể để đầu tư xây dựng, nâng cấp các thiết chế chưa đạt chuẩn; bố trí kinh phí mua sắm trang thiết bị phục vụ NVH thôn, tổ dân phố; dụng cụ tập luyện cho các khu thể thao; quan tâm hơn nữa đến khu vui chơi cho người già, trẻ em. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị, địa phương liên quan tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xử lý các thiết chế VHTT dôi dư sau sáp nhập; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đồng chí Nghiêm Xuân Hưởng, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn giám sát yêu cầu các cấp ủy, chính quyền huyện, TP vừa được giám sát sớm có biện pháp khắc phục, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động các thiết chế VHTT. Ưu tiên bố trí ngân sách đầu tư, nhất là đối với các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Có cơ chế khuyến khích phát huy tính tự chủ trong quản lý, khai thác, sử dụng các thiết chế VHTT ở cơ sở như: NVH, sân vận động, thư viện ở cấp xã, thôn, tránh để lãng phí hoặc chưa phát huy hết công năng .
Bài, ảnh: Vân Anh
Ý kiến bạn đọc (0)