Là địa phương có tiềm năng phát triển nông nghiệp, được mệnh danh là “thủ phủ” vải thiều của cả nước, mỗi năm Bắc Giang cung cấp hàng trăm nghìn tấn nông sản cho người tiêu dùng trong và ngoài nước. Theo đó, phế phụ phẩm trong nông nghiệp vẫn chưa được sử dụng hiệu quả, nhất là vỏ, hạt quả vải thiều, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.

Năm nay, huyện Lục Ngạn được mùa vải thiều.

Năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 29.700 ha vải thiều, chiếm hơn 60% diện tích cây ăn quả, sản lượng ước đạt 160 - 170 nghìn tấn. Vải thiều Bắc Giang được canh tác theo hướng VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, tập trung tại các huyện Lục Ngạn, Lục Nam, Tân Yên, Yên Thế và thị xã Chũ. Sản phẩm được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng, bảo đảm an toàn thực phẩm và được yêu thích tin dùng, chờ đón mỗi dịp hè đến. Tuy nhiên, hiện nay mới sử dụng cùi quả còn vỏ, hạt quả vải thiều chiếm gần 50% trọng lượng quả vẫn bị bỏ đi.

Mỗi vụ, Công cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu (thị xã Chũ) thu mua vải thiều ở huyện Lục Ngạn và các địa phương trồng vải trọng điểm trong tỉnh hàng trăm tấn để xuất khẩu và chế biến thành các sản phẩm như: Cùi đông lạnh, nước ép vải, vải đóng hộp, … Sau chế biến, vỏ quả, hạt thải ra với khối lượng cả chục tấn. Công ty mong muốn tìm được đối tác hoặc cơ quan chức năng chuyển giao công nghệ để xử lý phế phụ phẩm này thành sản phẩm hữu ích, có giá trị, góp phần bảo vệ môi trường.

Tương tự, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Vifoco (thành phố Bắc Giang) cũng liên kết, hợp tác chế biến hàng nghìn tấn vải thiều mỗi vụ. Hiện nay, vỏ, hạt cũng mới được thu gom, đổ đúng nơi quy định để xử lý theo quy trình xử lý rác thải.

Theo ông Nguyễn Đức Hưng, Giám đốc Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thực phẩm Toàn Cầu, qua tìm hiểu cho thấy, một số quốc gia đã dùng hạt, vỏ quả để sản xuất thành những thành phẩm có giá trị. Ví như tại Trung Quốc, có doanh nghiệp dùng hạt vải thiều phối trộn với trầm hương và một số phụ phẩm khác để làm nhang. Loại nhang này khi đốt có mùi dễ chịu, an toàn.

Hiện hạt, vỏ vải thiều vẫn bị bỏ đi sau sử dụng.

Trong những năm qua, nông nghiệp Bắc Giang có bước chuyển mình mạnh mẽ, trong đó có vải thiều. Loại cây trồng này đã được cơ cấu lại, tập trung đi vào thâm canh ở những vùng có lợi thế để có năng suất, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của mọi thị trường.

Sản lượng vải thiều xuất khẩu dự kiến chiếm 50% còn lại là tiêu thụ nội địa. Như vậy, lượng vỏ hạt sau sử dụng cũng lên đến cả nghìn tấn, nhất là những cơ sở chế biến vải thiều thì phế phụ phẩm sau thu hoạch thải ra môi trường khá lớn. Nếu không được thu gom, quản lý chặt chẽ sẽ gây ô nhiễm môi trường và lãng phí nguồn chất hữu cơ. Nguồn tài nguyên này nếu được khai thác, sử dụng tốt không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm phát thải khí nhà kính.

Trong dịp đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về làm việc với Bắc Giang vừa qua, một số đại biểu đề nghị Bộ tiếp tục hướng dẫn áp dụng các biện pháp canh tác bền vững vải thiều; kiểm soát chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế, phối hợp nghiên cứu và chuyển giao khoa học kỹ thuật, giống cây trồng chất lượng cao cũng như các phương pháp bảo quản hiệu quả sau thu hoạch. Nghiên cứu công nghệ xử lý phụ phẩm sau thu hoạch nông sản, trong đó có vải thiều.

Trên thực tế, khi thực hiện kinh tế tuần hoàn, nhiều nơi coi phụ phẩm trong nông nghiệp như là nguồn tài nguyên tái tạo chứ không phải là chất thải. Một số cơ sở trên địa bàn đã tận dụng quả vải nhỏ, mã xấu để chế biến thành giấm các loại, xuất khẩu sang Trung Quốc và châu Âu. Có nghĩa là có nhiều cơ hội, tiềm năng tái chế phế phụ phẩm từ vải thiều. Do đó, đi đôi với giải pháp trên, nhiều ý kiến gợi mở cần có chính sách mạnh mẽ hơn nữa khuyến khích đầu tư chế biến và áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn; nâng cao hiệu quả nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ trong chế biến phụ phẩm nông nghiệp.

Chuẩn bị đủ vốn phục vụ sản xuất và tiêu thụ vải thiều

BẮC GIANG - Thực hiện sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và UBND tỉnh Bắc Giang, ngay từ đầu năm nay, các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đã chủ động nguồn vốn cho người dân, doanh nghiệp vay để sản xuất và tiêu thụ vải thiều, trong đó có thị xã Chũ. Qua đó, nhiều hộ đã chủ động được vốn đầu tư vào các khâu sản xuất, thu hoạch, chế biến và mở rộng các dịch vụ phục vụ tiêu thụ vải thiều.

Nhiều giải pháp đẩy mạnh tiêu thụ vải thiều

BẮC GIANG - Tại hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các nông sản chủ lực, đặc trưng, sản phẩm OCOP của tỉnh Bắc Giang năm 2025 diễn ra vào sáng 28/5, nhiều đại biểu đã chia sẻ, đề xuất một số giải pháp, kinh nghiệm vận chuyển, tiêu thụ nông sản. Báo Bắc Giang trích đăng một số ý kiến.

Bắc Giang: Tăng cường kết nối, đẩy mạnh xúc tiến tiêu thụ vải thiều và sản phẩm đặc trưng

BẮC GIANG - Sáng 28/5, tại Trung tâm hội nghị tỉnh, UBND tỉnh Bắc Giang tổ chức hội nghị xúc tiến tiêu thụ vải thiều và các nông sản chủ lực, đặc trưng, sản phẩm OCOP của tỉnh Bắc Giang năm 2025 theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.